Monday, December 7, 2020

Văn 3

 

Về lại thăm nhà

Du Trốc Tử

Con về lại thăm nhà
Áo vướng bụi đường xa
Từ gửi thân cát bụi
Rưng rức những chiều tà
Mộ mẹ nằm bên đồi
Cỏ hoa làm ấm lạnh
Cha tuổi cũng đã già
Trước thềm nhìn cô quạnh
Chị tôi thay làm mẹ
Nuôi nấng đàn em thơ
Tuổi xuân qua mấy độ
Chị ơi! đến bao giờ?
Anh trai chừ lận đận
Mấy em đã có chồng
Còn dăm ba đứa nhỏ
Trường lớp vẫn chưa xong
Tôi về nhà vui mừng
Quây quần mâm cơm tối
Cơm tấm và canh rau
Rộn ràng nên bổi hổi
Cha bảo tội má mày
Suốt một đời lặn lội
Chưa sướng được một ngày
Đã về nơi chín suối
Mười năm từ trôi dạt
Bao nghĩa bạn ơn thầy
Chút danh còn chẳng trọn
Thì biết nói chi đây?
Lệ còn không biết nhỏ
Thì thơ sao nên lời
Con cúi đầu khấn nguyện
Thầy ơi! mẹ cha ơi!
Còn tấm thân bèo bọt
Rong rủi phận ươn hèn
Nghĩ đâu công báo đáp
Chỉ biết chuyện sách đèn
Con về lại thăm nhà
Áo vướng bụi đường xa
Từ gửi thân cát bụi
Rưng rức những chiều tà.

Đi tìm bóng tôi

Du Trốc Tử

Cuối đêm gõ xuống đầu ngày
Đi qua với nhịp tim này hoang liêu
Tôi tìm tôi giữa tàn xiêu
Tôi tìm người giữa sớm chiều lặng câm
Nghe ra sóng dạt chỗ nằm
Bóng tôi lẫn trốn mù tăm chiều tàn
Tôi tìm tôi giữa khuya tan
Vô tình bước hụt vào mang mang hồn
Vẳng trong thể điệu sinh tồn
Du du đỉnh mộng chập chờn cuộc say
Ngỡ ngàng cắn thử ngón tay
Vẫn tê điếng mộng vẫn ngây ngất tình
Bỗng dưng gặp lại chính mình
Tự bao giờ vẫn lặng thinh giữa đời
Thôi thì tiếp tục cuộc chơi.

Trước mộ phần sám hối

 Du Trốc Tử

Con quỳ xuống
Giữa thiên thâu cùng hoa ngàn cỏ nội
Trải lòng ra giữa chiều vàng sám hối
Trước linh phần của mẹ cũ màu rêu
Con vẫn còn nguyên màu áo đất quê nghèo
Với tấm hình hài mẹ cho con thuở nọ
Mẹ bỏ con đi mười năm không một lời bày tỏ
Con hơn gì: bỏ mẹ đã hai mươi năm
Buổi mẹ ra đi
Con về lại cúi hôn lòng đất lạnh
Nghe lại từng lời ru nhớ nụ cười đen nhánh
Mưa đầy trời năm tháng cũ phôi pha
Con lãng đãng trời xa
Tìm kiếm bóng mình giữa chiều tà mộng thực
Mẹ lạy bốn phương trời cho con tỉnh thức
Nguyện hứng hết nghiệp trần cho con được bình yên
Sanh tử là gì ai hiểu được nhân duyên
Con gàn dở để ưu phiền lòng mẹ
Chiều nay quỳ giữa đồi hoang lặng lẽ
Cây lá nghiêng mình chim mỏi cánh thiên di 
Chiều ơi!  Chiều ơi! Úp mặt làm chi
Để bóng tối giao hòa con với mẹ
Cho con được thấy lượng Từ mở hé
Để lòng riêng trút nhẹ nỗi ưu phiền
Cắn ngón tay tìm một nỗi đau riêng
Gió thổi lộng qua cõi miền thơ dại
Như cuộc đời con giữa nghìn trùng quan tái
Còn đó muôn đời bóng mẹ choàng ôm
Bóng mẹ nhạt nhòa trong đêm thảo ngày thơm
Hiện giữa trang kinh chập chờn ánh sáng
Soi thấu đời con cả gừng cay muối mặn
Xin lạy tràn cảm tạ hết nhân duyên
Trong im lặng của bóng mình khắc khoải
Cảm nghe đầy tiếng mẹ gọi thiêng liêng.

Cuộc lữ 

Người đi qua giữa đìu hiu phố thị
Lặng im trao bén nửa nụ xuân hồng
Nửa nụ kia nhờ mây trời bữa nọ
Giấu mang về gửi lại cõi hư không
Én chao nghiêng thả rớt lời thơ vụng
Giữa đường khuya lữ khách vẫy tay chào
Con sáo nhỏ qua sông rồi mới hỏi
Giọt thơ chiều có nhuộm nắng hanh hao?
Vàng cuộc lữ giữa bờ sương bến khói
Vẫn còn đi cho đến kịp trăng rằm
Con dế nhỏ cũng im lìm dưới cỏ
Giọt lệ này đâu phải bởi trăm năm
Còn đi mãi mới hay người vẫn đợi
Nụ vô thường rưng rức một niềm riêng
Quỳ xuống cỏ cúi hôn lòng đất lạnh
Tạ ơn đời một cuộc lữ thiêng liêng.

Nỗi niềm phố thị

Một tối đi về giữa phố đông
Lạc lõng bên đời một nỗi không
Một nửa vừng trăng treo cuối phố
Mây trỗ tầng cao một đóa hồng
Ta hỏi người hay hỏi riêng ta
Nửa đời rong ruỗi mộng du ca
Dừng chân quán trọ cười như khóc
Ai kẻ phiêu lưu chẳng nhớ nhà
Thắp ngọn đèn khuya soi bóng mây
Gió về thủ thỉ hát trong cây
Mở trang kinh mộng ươm vườn mộng
Sương xuống buồn nghiêng một chén đầy
Danh vọng ừ thì như bóng hoa
Chùa xưa còn mãi nhịp chuông tà
Kể chuyện thần tiên cùng nến vụn
Một đời đâu dễ để phôi pha
Thẹn với Nghiêm từ thẹn núi non
Vẫn hẹn ngày mai dẫu mỏi mòn
Nào phải sa đà nơi phố thị
Cố quận trong lòng vẫn sắt son
Dẫu biết quay về là tất cả
Xin để ngày mai hãy vẫn còn.

Buổi ta về

Du Trốc Tử

 

Buổi ta về cầu chỉ còn một nửa

Đứng trơ vơ bên nửa nhánh sông buồn

Mẹ ra đứng gọi đò bên bến vắng

Dáng mẹ nhòa se thắt giữa chiều buông

Buổi ta về lúa sắp sửa ra bông

Cha tần tảo ra đồng khơi mạch nước

Cái thúng tròn vo chèo lên mạn ngược

Vớt mớ chà chươm phòng đến độ mưa dầm

Buổi ta về trời trở rét căm căm

Chị hái dâu nuôi tằm rồi dệt lụa

Sợi tơ giăng, sợi tơ vàng héo úa

Mà tin sương biền biệt buổi quay về

Buổi ta về cỏ dại phủ bờ đê

Anh vất vả bộn bề cùng đồng ruộng

Trên rẫy trồng ngô dưới đầm rau muống

Nửa đời trai chưa biết ngựa kinh thành

Buổi ta về trăng vẫn đủ năm canh

Em nũng nịu thích dỗ dành bánh kẹo

Áo trắng qua cầu, cầu tre lắt lẻo

Tóc thề buông mơ mộng mắt nai hiền

Buổi ta về trời sắp sửa ra giêng

Bé đi học bắt chuồn chuồn bươm bướm

Con bướm bay la đà con bướm lượn

Bé theo hoài mất hút ở trong hoa

Buổi ta về ta hỏi với riêng ta

Rằng cuộc lữ biết đâu là chốn đến

Dòng sông nào rồi chẳng trôi ra biển

Còn mong chi rong ruổi mộng miên trường

Buổi ta về nghe giọng nói quê hương

Buổi ta về rưng rức một niềm thương!


Vu vơ ... Mẹ

Du Trốc Tử

Bỗng dưng! tôi chợt muốn viết về Mẹ.

Vu vơ? Ừ thì vu vơ, chứ biết viết gì, nói gì? Nếu có gì để viết, để nói, thì thiên hạ đã nói giùm tôi hết rồi. Còn tôi, mỗi chữ "con thương Mẹ" tôi cũng chưa một lần nói ra được, nữa là ...

Người Việt Nam khác với người nước ngoài nhiều lắm! Chỉ một chữ "thương Mẹ", không bao giờ ta nói ra được. Nó linh thiêng quá! Nó kỳ diệu quá! Linh thiêng và kỳ diệu đến nỗi giả sử có ai đó nói từ ngữ này trước mặt mẹ thì thành ra giả tạo, trâng tráo. Trong âm nhạc Việt Nam chỉ có một lần, một lần duy nhất, ở bài Bông Hồng Cài Áo nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ mới cho mọi người được một lần ấp úng, một lần ngần ngại : "Mẹ ơi! mẹ ơi! Mẹ có biết hay không? Biết gì? Biết là ... biết là ... CON THƯƠNG MẸ lắm không?"

Chỉ có một lần liều lĩnh, như thu hết cả can đảm, và mượn lời nhạc chuyển giao, con mới thốt lên được lời thầm kín thiêng liêng ấy!

* * *

Con về lại Di Linh trong mùa mưa ngâu vần vũ. Ngồi bên mộ mẹ, mưa hay sương không biết, cứ từng đợt giăng hàng qua chiều vàng cổ độ (!). Chiều nay, trên lưng đồi này, chiều nay. Ngày qua, năm năm, mười năm, một ngày, một giờ, chiều nay. Mẹ vẫn nằm đó, từ độ con qụy xuống hôn vào lòng đất lạnh, từ độ bỏ thầy bỏ mẹ ra đi, lang thang khắp chợ cùng quê, vất vưởng trở về bên xác mẹ. Từ bữa nọ tới bữa nay, từ mỗi phút giây hay từ vô lượng kiếp giữa thiên thu vời vợi? Mẹ nằm cô liêu trên lưng đồi gió lộng, nhìn xuống mặt hồ biêng biếc giữa hoàng hôn. Phía Đông là rặng núi xanh, quanh năm mây trắng chít khăn tang buồn trên đỉnh. Chập chùng đồi núi Di Linh, ngan ngát hương đồng cỏ nội. Con ngồi đây, nén hương ấm để nói rằng trời lạnh, áo con ấm để nói rằng đời lạnh, lạnh vì mẹ không còn ở bên con.

Ngôn ngữ của con đã hóa thành ngọng nghịu. Sao mẹ lại không còn? Mẹ còn đó chứ! Trên mảnh đất này, giữa bầu trời này, nơi ngọn cỏ, cành hoa, nơi cánh chim trời, vệt nắng. Bây giờ con thèm hát, bài hát mà con yêu thích nhất: Quán Thế Âm. "Có bà mẹ đi tìm con, trên đỉnh đồi lan trắng, có bà mẹ đi tìm con, trên động hoa lan vàng..."

Bên thung lũng chiều vàng
Cỏ hoa bừng trỗi hát
Thoát nhiên tự trần gian
Mẹ hóa thành Bồ-tát.

Con tự hỏi nhân duyên gì mà mẹ làm mẹ con? Nhân duyên gì mà con làm con mẹ? Với con, con nghĩ rằng mẹ đã từng phát một đại nguyện đời đời làm mẹ của con chứ đâu phải đầu thai vào trả nợ. Không những thế! Mẹ còn là mây trời cho con ngắm, làm mặt nước cho con soi. Mẹ làm đá sỏi ngân vang giữa bụi đường đìu hiu quạnh vắng, mẹ làm tiếng thác rì rào giữa rừng khuya cô tịch. Nắng sớm, sương tà, trăng khuya, gối mộng, đâu đâu con cũng thấy mẹ hiện hữu, như chẳng bao giờ lìa xa con nửa bước.

Mẹ hiển hiện trên đường về, trong từng ngõ ngách của cuộc đời đầy đau khổ. Mẹ ban cho con hình hài ấm lạnh, mẹ ban cho con tình cảm ghét thương. Nhưng con giận mẹ, con trách mẹ nhiều lắm, bởi mẹ chẳng nói lời nào bằng ngôn ngữ thế nhân. Con làm sao hiểu được lời mẹ trong đường chiều là rụng? Con làm sao thấy được mẹ trong gió sớm trời quang? Con chỉ thích thấy mẹ mang tơi đội nón ra ruộng hái rau má về cho con ăn. Con chỉ thích thấy mẹ ngồi bên bếp lửa hồng à ơi câu cổ tích. Con đã từng yêu sách mẹ như thế, mẹ đã hứa với con, mẹ hứa mẹ sẽ suốt đời ở bên con, sao mẹ lại thất hứa?

Giờ mẹ nằm đó, trên lưng đồi này, chiều nay. Giờ thì con hiểu rằng mẹ thất hứa để tròn nguyện, nguyện của mẹ lớn quá, nên lời hứa với con trẻ trở thành vô nghĩa khi tấm hình hài của mẹ về với đất, hương hồn mẹ trở về với trời, và con về lại với đời, cuộc đời của con, cuộc đời mà mẹ cho con. Phật đã dạy con như thế!

Phật còn dạy rằng chỉ vì chữ Ái mà mọi chúng sanh phải tự ràng buộc nhau, đau khổ với nhau. Mẹ nghĩ đi! Có con nào không là con của mẹ, có ai trong cuộc đời này chẳng đã từng là con của mẹ, tất cả chì vì nhân duyên mà ràng buộc với nhau, đau khổ với nhau. Rồi bao nhiêu nước mắt, máu xương phải chất chồng để trả vay vì chữ Ái. Có Ái là có Thủ, có Thủ là có Hữu, có Hữu là có Sanh, có Sanh thì có Tử. Rồi vòng vô minh cứ mãi xoay tròn, xoay tròn như thế. Khi nào lượng Từ của mẹ không còn xem con là CON CỦA TA nữa, vô ngã, thì mẹ mới thoát khỏi ái ân triền miên muôn kiếp. Con tiếc nuối lắm, nhưng con vẫn muốn mẹ dứt hẳn nguồn yêu suối lệ, hóa thân thành vạn vật trong pháp nghĩa nhiệm mầu mà con đang phảng phất thấy nơi từng ngọn cỏ, cành hoa. Mẹ có hiểu ý con không?

Con vẫn thèm nghe điệu hát ru à ơi theo nhịp võng, con vẫn thèm hơi ấm bàn tay mơn trớn lúc bế bồng, ánh mắt ấy, nụ cười ấy còn hơn ngàn lời kể lể, nhưng con vẫn ước ao mẹ giũ sạch oan thân để về bên cõi Phật, làm một vị Bồ-tát, làm một Quán Thế Âm, làm một bà mẹ của tất cả chúng sanh, như đã từng làm mẹ của con. Chắc lúc ấy, mẹ là người đẹp nhất trên đời (!)

* * *

Hoàng hôn. Tiếng tù và của mục tử gọi trâu về du dương dưới chân đồi gió lộng, nhắc tôi trở về với mình trong hiện tại. Đàn trâu dấy bụi đỏ lên quyện với sương chiều bảng lảng, rồi thong thả đàn trâu lội xuống hồ xanh, đằm mình dưới nước, ngước đôi mắt long lanh lên nhìn trời mây lá cỏ. Từng vệt sáng tự trời cao nối dài xuống chân trời xa thẳm, như muốn pha màu cho bức tranh chiều Di Linh thêm phần huyền ảo.

Chiều theo gió xuống tự chân mây
Chiều xuống lưng đồi bên khóm cây
Chiều leo xuống cỏ, vờn thăm cỏ
Lìa cỏ, chiều ra bến nước đầy.

Tôi vẫn còn ngồi bên mộ mẹ, nghe bóng tối chìm dần vào cõi hồn ngát lạnh. Bất giác, từ vô ngôn mặc ngữ, tôi cất tiếng hát : Mẹ ơi ! Mẹ ơi ! Mẹ có biết hay không? Biết gì? Biết là... biết là... con thương mẹ lắm không?

Một cánh hạc bay qua, vạch một đường sáng cho bóng đêm dựng hình cô tịch. Tôi xuống đồi, vất vưởng, không biết rằng hai ống quần ướt đẫm vì cỏ ngậm hơi sương, và côn trùng đã dạo đầu bản giao hưởng đêm đêm giữa tư bề trống vắng.

 

No comments:

Post a Comment

Huy Tưởng

  Chiều tĩnh vật   Chiều đã ngấm sâu dưới mái Em nghe không chất ngất tiếng hoàng hôn giập vỡ những cánh mây hiền giả những kè đá cam lò...