Lê Tuân

                 ĐÊM GÃY LÀM ĐÔI

(Bài viết của nhà thơ Tuân Lê về Như Không)

Trà, rượu, trăng, tiệc sẵn. Tôi, người viết bài này, một tối cụng ly và ghi lại những gì mà anh, nhà thơ Như Không kể: Anh bảo, lên núi, rũ áo ra đi, em còn đeo đuổi mãi làm gì, hay những lay động trong ta đều thuộc về em, hớp hồn ta bằng gió, bằng thánh thót chim ca hay dương cầm nắng hạ để ta một đời cà sa khất thực tìm em, trời thơ này, có thể công nương không hiểu nhưng trái tim nàng hiểu, bởi, mỗi sự thật, một nấc thang, yêu thương là thiên đàng gần nhất.

“... Về non lòng tưởng như ngày cũ

Bất chợt đời trăm nỗi vô thường

Có chút gì đau mà ủ rũ

Ngày em vàng rực áo Công Nương “

( Vàng Áo Công Nương - Thơ NK )

Hay

“ Huyễn hoặc gì cơn gió bay ngang

Nghe Mi thứ, Sol, Re, Do trưởng

Tình như gió mây bay về muôn hướng

Thánh thót em

Trong suốt tiếng dương cầm

…………………………………..

Lòng đã cà sa trăm mảnh vá

Mỏi một đời khất thực tìm em ”

( Hương - Thơ NK )

Ừ. Cứ nói nữa đi. Và anh tiếp, có một trò chơi, không cần học luật, vẫn có thể ra sân thi đấu, xin đừng ai để ai thi đấu một mình. Có người yêu dấu, từ khán đài, mang hài xuống sân chưa nhỉ ? Bầu trời nhỏ lại. Chỉ đủ một mùa thu. Đến đây tình ơi, đừng quay đi khi tình chưa cập bến, ta biết, có em đứng lên khi ta ngã xuống.

“... Em cứ về qua ngõ

Chẳng ai nhìn thấy đâu

Chỉ một mình anh biết

Chỉ có mình thấy nhau ...

.................................................

Em về như nến thắp

Một góc đời soi chung ”

( Nến – Thơ NK )

Rồi anh, như cùng ai đó nhỏ to, tự treo giữa trời bằng sợi dây vô hình, mũi tên đêm quỳnh chờ em giải cứu, như mật tông, từng giọt, mỗi ngày chảy vào cái đẹp, tôi thấy tay anh như đang mang quà xuống núi, món quà có tên “ đêm gãy làm đôi ”, ôi cái đêm chưa mở ra đã thấy thương rồi, bởi bên cõi vắng, chẳng ngờ mây bay.

“...Quà nhau

Đêm gãy làm đôi

Mà bên cõi vắng

Một trời mây bay

………………………………

Cuối đời

Vuốt mặt nhau chưa

Mà nghe lửa bén

Không ngờ

Cháy nhau ! ”

( Quà và lửa - Thơ NK )

“ Ta vật vã bao nhiêu tiền kiếp

Đi thừa em

Về vẫn thiếu em ”

( Cõng - Thơ NK )

Đột nhiên, như nhớ một cái gì đó, cũng đau không kém, anh trầm tư, rằng, có con đường thất hứa trước khi đến nơi, khi ngu dốt dẫn đầu, khôn ngoan leng keng phía sau cầu nguyện, suối vào sông, sông tìm ra biển, phải thêm bao nhiêu vết thương mới thành đại dương nhức nhối ?

" Ngu một đời chưa hết

Cái đốm rất tù mù

Hoa mắt ngờ ánh sáng

Chưa hết một đời ngu ”

( Ngu - Thơ NK )

Hỡi con sói trên triền núi, ta cô đơn nhưng không cô độc bởi đã có ngày đêm và trăng em ngốc nghếch quanh đây, là hòn đá dựng, phía nào cũng dốc, dối gian bước vào, cô đơn bảo không còn chỗ trống. Tôi khóc. Ơi, cứ hú đi, hú nữa đi anh.

" Tình như quả pháo rơi nhầm chỗ

Dẫu rớt vào đâu cũng hết đời

Huống chi ta tới ngày tận số

Nghe tiếng depart đã chết tươi

« Như con sói độc trên triền núi

Ngẩng bóng trăng soi hú một mình »

( Còn lại - Thơ NK )

Bởi,

“ Ngày trước đến không biết

Ngày sau đi chẳng hay

Trước sau còn chưa hiểu

Giữa đất trời hỏi ai ? ”

( Không - Thơ NK )

Bởi, vẫn còn tan nát khi bài hát chưa xong, vẫn còn trốn đâu đây trước khi tìm thấy. Thương quá.

“ Có còn

Nhận được ra nhau

Mười năm đi biệt

Chân cầu nước trôi

Tôi về

Vuốt mặt tôi ơi

Đắp lên tờ giấy mặt người trăm năm ”

( Quà và lửa - Thơ NK )

Tôi biết, có phải anh muốn nói, rằng, sẵn cả rồi, tìm làm gì nữa, chỉ mở ra và chọn, sao lại cố mang những khập khiễng trên lưng cho nặng, chẳng phải cái xấu lộ ra để mời cái đẹp đến thay thế sao, biên giới đầu tiên và cuối cùng của ta là ta, thế mà giờ còn chưa tới.

“ Ai níu chân mà đi không tới

Văng mất chiếc giày

Sao không bỏ chiếc giày còn lại mà đi ? ”

( Hành giả - Thơ NK )

Đúng vậy, khi thân xác chỉ chơi với của cải, của cải lại là bạn thân của xiềng xích thì tâm hồn này biết chơi với ai, xin hỏi non cao biển cả, làm sao vết thương thành trầm hương châu ngọc, rằng, có khóc cũng đừng đóng cửa.

« Lòng đã có gì như gió hắt

Sợi xích đeo trên cổ nạm vàng

Trăm năm chỉ một lần chớp mắt »

( Để lòng như đá - Thơ NK )

Và rằng, ai cũng biết, ai là kẻ trộm tương lai ta, có cần mãi bàn luận về nơi đến của con người không, hay là vừa bàn luận vừa lau khô nước mắt anh em và biếu thêm thời gian cho họ, có bước chân nào đuổi kịp ham muốn đâu.

“ Đời ta nhầm riết con bò trổng

Xuôi ngược bao nhiêu cũng hóa bù

Chẳng còn kịp một lần chín nút

Mở mắt mà đi cũng mộng du “

( Trả lại cành Mai - Thơ NK )

" Mắt không muốn nhìn thì tai không nghe

Đầu không nghĩ tới

Tướng và sắc đâu cần phải hỏi ?

Tối đen

Mây khắp bốn trời

Ngửa bàn tay còn không thấy ngón

Trước đã không

Sau cũng là không ”

( Thơ NK )

Cứ thế, anh mời tôi và trăng ly nữa, rồi tiếp, từ ta lưu lạc, giờ khác nhiều không, biết ơn những ngón tay, chẳng bao giờ khít được, ngón nào thức ăn, ngón nào thanh kiếm, ngón nào biết cách thả ra, lòng bàn tay mãi là chốn trú ngụ của mây trời gió lộng, có nắm được gì đâu mà thấy ngón. Thế rồi anh

“ Muốn lên núi chăn cừu

Cừu không có

Muốn lên núi chăn dê

Dê không có

Không còn núi rừng và không đồng cỏ

Tôi đành chăn tôi

Chăn không nổi

Những vị Tướng không về

Chỉ nghe tiếng thở dài của lịch sử

Những vĩ nhân cũng không ai về

Chỉ thấy toàn đồ hàng mã

Đêm nằm nghe gió vật vã

Và tiếng kêu than động bốn trời "

( Chăn - Thơ NK )

Rồi sao nữa anh, ừ, cả tôi cũng bỏ tôi, không tên tuổi, không bến bờ, sự thừa thãi nào làm hổ thẹn tôi, thôi thì, chẳng cầu xin gì cho ta hay cho đám đông thêm nữa, cứ để Như Không chăn mình vậy.

“ Thôi thong dong ngồi nấu chung trà

Đã chẳng mệnh lấy gì bạc mệnh

Mỗi nốt lòng mỗi giọt sương sa ”

( Đời Trăm Mảnh Vá - Thơ NK )

Tôi lại rót cho anh và trăng, hình như anh khóc, tôi nói, không ai chăm sóc, vẫn mọc vẫn xanh, chẳng tranh giành gì cả, biển vắng hay đại ngàn, vẫn vô cùng mượt mà bến lạ, vô cùng dân dã với mây bay, tôi thề trước gió, rằng, hỡi người một nhà, xây kín thế làm gì, khi trơ trọi đã đầy, thêm mấy cũng bằng không. Có tiếng gì rất quen rất lạ.

“ Con thuyền Noé lại xuất hiện

Thượng Đế bắt đầu cuộc Thánh Tẩy

Vàng ngọc đầy đường không ai nhặt

Lấp lánh trên những xác chết

Không còn cơ hội để mặc cả

Cho sự kiêu hãnh mù lòa

Trần gian còn lác đác những bông hoa.”

( Những Vương Trượng Mất Tích -Thơ NK )

Vâng, ngay cả sinh mạng còn tẩy xóa được thì nói gì đến dối gian, họ tìm hạnh phúc cho riêng mình một cách thuần thục trên tiếng khóc anh em, con đường nào, đám đông chịu đời, chỉ một ít diễn viên tận hưởng, có vẻ như thượng đế hối hận, con thuyền Noah đang đến! Chúng tôi nhìn trăng, cùng hát

“... Một đời lạc bãi bờ xa

Thì nghiêng bến mới chờ qua bến này

Ngõ về áo mỏng như mây

Chừng như em ghé giữa ngày phù vân ? ”

( Một Nơi - Tựa của một tập thơ của Tuân Lê - Thơ NK )

Thơ hay đời mà xót xa đến vậy, anh bảo, nào, mời trăng xuống đây, ta thấy mát và em thấy ấm, chỉ trống không mới lấp đầy hố thẳm, chờ qua bến mới, áo mỏng như mây, em cứ ghé chơi, nghe Rabindranath Tagore tâm tình cùng thế giới: “ Lạy trời, xin cho tôi được sống chân thực để cái chết cũng thành thật với tôi ”.

Lê Tuân

Tháng 12/2020